In 1844 seinde Samuel Morse per telegraaf de eerste woorden ooit over.“What hath God wrought?”Ook achteraf gezien een vraag met veel diepgang. Aan dit experiment gingen heftige discussies vooraf in het Amerikaanse Congres, dat het experiment moest betalen. De argumenten die toen werden gebruikt klinken nog steeds heel modern.
revolution
Zo betoogde de afgevaardigde F.O.J. Smith, één van de voorstanders: “Space will be of all practical purposes of information, completely annihilated between the States of the Union, as also between the individual citizens thereof”. Hij voorspelde ook:“The influence of this invention over the political, commercial and social relations… will ….. of itself amount to a revolution unsurpassed in moral grandeur by any discovery that has been made in the arts and sciences.”
eerste internet hype
Nog maar tien jaar later – in 1854 – lag er al meer dan 50.000 kilometer aan telegraafkabel. In 1858 werd de eerste trans-Atlantische kabel gelegd. De hype die ontstond rond de opkomst van de telegraaf had model kunnen staan voor de eerste internethype.“Er zou nooit meer oorlog komen dankzij de telegraaf. We gaan een nieuwe economische bloeiperiode tegemoet door de elektronische handel.”
kritische geluiden
Natuurlijk waren er ook de nodige kritische geluiden over de telegraaf. Heftige discussies braken los over de vraag of het moreel wel verantwoord was om mensen per telegraaf, dus via streepjes en puntjes met elkaar te laten trouwen. Dit ‘met de handschoen’ trouwen kwam toen veel vaker voor maar tot die tijd ging dat nog per brief. Er waren toen ook al hackers. Mensen die inbraken op de telegraafdraden en berichten aftapten. En dat allemaal“omdat we tegenwoordig kunnen communiceren met de snelheid van het licht”. We spreken over de tijd rond 1850!
The victorian Internet
Deze prachtige geschiedenis is heel boeiend beschreven in het boek‘The Victorian internet’van Tom Standage. Hij citeert daarin ondermeer Daniel Hawthorne die in 1851 schreef;”by means of electricity, the world of matter has become a great nerve, vibrating thousands of miles in a breathless point of time. Rather the round globe is a vast head, a brain, instinct with intelligence! Or shall we say, it is itself a thought, nothing but a thought…”
techno-optimisme
Dit verhaal illustreert het feit dat we de gevolgen van nieuwe technologie voortdurend verkeerd inschatten. Optimisten voorspellen voortdurend de komst van de heilstaat op aarde dankzij nieuwe technologieën. Zo meende men in de jaren ’20 van de vorige eeuw bijvoorbeeld dat dankzij de komst van de radio de rechtstreekse democratie weer terug zou komen,“nu voor het eerst sinds het oude Athene, de directe relatie tussen kiezer en gekozene weer wordt hersteld”. Nog niet zo lang geleden geloofden velen dat ook van het internet.
techno-pessimisme
Tegelijkertijd verwachten de pessimisten onder ons hel en verdoemenis van al die‘nieuwerwetsigheden’. Zij voorspellen normloosheid, verlies van sociaal contact en gemeenschapszin, totale anarchie of juist de komst van Big Brother en nog veel ergere zaken. Maar gelukkig komen al die extreme voorspellingen keer op keer niet uit.
Peter van der Wel © 12004
PS: Interessant? Stuur deze blog dan ook door naar een collega of een vriend! Kreeg u ’m zelf doorgestuurd? Abonneer u hier gratis
PPS: Wilt u maandelijks als eerste mijn nieuwste blog ontvangen? Geef u hier op voor gratis toezending
