Stelt u zich eens voor: een kind in een afgelegen dorp, ergens in Afrika, in Zuid Amerika, of in India. Ik weet dat het moeilijk is om je te verplaatsen in dat kind. Maar stel je voor dat dit kind droomt van een toekomst die verder reikt dan de horizon. Maar dan weet je dat haar dromen worden overschaduwd door de harde realiteit van alle dag. Van milieuvervuiling, schaars water, gebrekkige of ontbrekende sanitair, algehele armoede. Dit kind staat symbool voor de wereldwijde crisis waar onze wereld vandaag de dag mee te maken heeft. Een crisis die geen grenzen kent, net als onze dromen en onze menselijkheid.
In onze wereld gaat er een aantal dingen goed fout. En dan heb ik het niet alleen over de klimaatproblemen en de milieuvervuiling en de uitputting van grondstoffen. Ik heb het ook over de armoede in grote delen van de wereld. Honger zelfs en dat terwijl tegelijkertijd in veel rijke landen overgewicht en obesitas de grootste bedreiging vormen voor de volksgezondheid. En dan hebben we nog de problemen die samenhangen met de voedselproductie. Denk maar aan de mestproblemen, de stikstofproblemen om nog te zwijgen over het dierenleed bij miljarden in gevangenschap gehouden boerderijdieren. Dan hebben we ook nog de problemen met de fossiele brandstoffen. Kolen en olie zijn nogal belastend vanwege hun uitstoot van broeikasgassen en vervuiling bij de productie. Andere grondstoffen worden schaarser en de winning daarvan stuit steeds meer op de grenzen van ecosystemen. Op steeds meer plaatsen op aarde is water schaars geworden. Gewoon drinkwater en water voor de veeteelt, landbouw en industrie. En intussen komen er in de armere delen van de wereld nog steeds meer mensen bij. En al die mensen willen ook hun terechte aandeel in consumptie en welvaart. En dat levert dan een nog groter beslag op de schaarse middelen en nog meer druk op de natuur.
Het probleem is, dat de problemen die ik hiervoor noemde zich niet aan nationale grenzen houden. Economische problemen houden zich niet aan nationale grenzen. Een economische crisis ver weg, denk aan China of de Verenigde Staten heeft ook gevolgen voor onze economie, voor onze werkgelegenheid en onze inflatie. Dat geldt ook voor milieuproblemen. Een milieuramp in de Golf van Mexico, of aan de Franse kust houdt zich niet aan nationale grenzen. Enge ziektes, denk aan Ebola of HIV of een gewoon griep houden zich niet aan landsgrenzen. Terrorisme houdt zich niet aan landsgrenzen. Criminaliteit houdt zich niet aan landsgrenzen. Klimaatproblemen houden zich niet aan landsgrenzen. Vluchtelingenstromen houden zich niet aan landsgrenzen.
En om het probleem dan nog erger te maken. Het ene probleem roept het andere probleem op en versterkt vaak de andere problemen. Klimaatverandering leidt tot mislukte oogsten, leidt tot honger, leidt tot toenemende criminaliteit, leidt tot terrorisme, leidt tot oorlog, leidt tot vluchtelingenstromen. Zo dreigen wij als mensheid verstrikt te raken in een neerwaartse spiraal, in een draaikolk van elkaar versterkende rampen, waarin we met zijn allen dreigen te worden meegesleurd.
En dan staan er nationalistische en populistische politici, die roepen: “ik los het probleem wel voor u op, stem op mij en het komt allemaal in orde”. Maar helaas, zoals ik hiervoor al schreef, die problemen houden zich niet aan landsgrenzen. En helaas liggen de oplossingen daarom ook niet op nationaal niveau. We zitten allemaal in hetzelfde schuitje. We zullen het echt samen moeten oplossen.
Laat me daarom eindigen met een beeld van hoop: datzelfde kind, met heldere ogen vol verwondering, kijkend naar een wereld die wij hebben veranderd. Een wereld waarin samenwerking, duurzaamheid, en rechtvaardigheid geen verre idealen zijn, maar de realiteit. Een wereld waarin we niet alleen overleven, maar bloeien. Dit is onze missie, onze verantwoordelijkheid, ons gezamenlijk pad naar een betere toekomst. Laten we samen dat pad bewandelen, als het niet uit welbegrepen eigenbelang is , laten we het dan doen voor dat kind, voor ons allen. Medemenselijkheid kent geen landsgrenzen.
Peter van der Wel (12015)
PS: Stuur deze blog vooral door naar collega’s en vrienden! Kreeg u ’m zelf doorgestuurd? Abonneer u hier gratis
PPS: Reacties zijn welkom. U kunt ze mailen naar mijn mailadres.
