Onlangs was ik als futuroloog uitgenodigd op een werkconferentie over de ‘arbeidsmarkt van morgen’. Meer dan 100 personen afkomstig uit vrijwel alle organisaties die er op de een of andere manier toe doen als we denken aan de arbeidsmarkt waren bijeen gekomen om met elkaar te spreken over de arbeidsmarkt van morgen.
Het begon met een mooie inleiding door een onderzoeker over trends en ontwikkelingen op de arbeidsmarkt. Daarna gingen we in groepen uiteen. Ik zat met 11 anderen aan de tafel ‘betaalde arbeid van morgen’ om daar met elkaar van gedachten te wisselen.
De deskundigen
De gespreksleider vroeg ons om eerst, ieder voor zich, zijn of haar ideeën en opvattingen over de toekomst van de betaalde arbeid op papier te zetten. Daarna zou ieder van ons een korte toelichting geven op zijn of haar ideeën. Als futuroloog en econoom is betaalde arbeid een onderwerp waarin ik zeer ben geïnteresseerd en waarover ik zelf ook regelmatig lezingen mag verzorgen. Dus vol verwachting zat ik klaar om nu eens te beluisteren wat al deze deskundigen en betrokkenen bij de arbeidsmarkt dachten over de ‘betaalde arbeid van morgen’.
In the box
Maar tijdens dat rondje viel mij op dat iedereen zo “in the box” dacht. In plaats van over de arbeidsmarkt van morgen ging het steeds over de arbeidsmarkt van vandaag. Iedereen zat (althans aan mijn tafel) vooral te praten vanuit zijn of haar belang en gezichtspunt. Het gezichtspunt van de FNV, het ministerie van SZW, MKB-Nederland, de politiek, de uitzendbranche, etc. Al direct ging het over scholingsbudgetten, toetredingsdrempels, rechtsposities, contractduur etc.
hier-en-nu-bijziendheid
Dat is een helaas heel herkenbaar verschijnsel in gesprekken met deskundigen en direct betrokkenen. Het is heel moeilijk om je los te maken van de waan van de dag. Hier-en-nu- bijziendheid heet dat wel. Natuurlijk heb ik enkele malen een poging gewaagd om het gesprek meer naar de toekomst te trekken. “Wat gaat er met de arbeidsmarkt gebeuren als de robotisering nog veel verder doorgaat? Kunnen wij mensen de concurrentie met machines en kunstmatige intelligentie wel aan als de technologische ontwikkelingen van de laatste jaren versneld doorzetten? Kun je arbeid dan nog wel als koopwaar zien? Is er dan nog wel sprake van een arbeidsmarkt? Zal de verkorting van de arbeidsduur van de afgelopen twee eeuwen dan nog verder doorzetten? Lopen we dan niet het risico dat er grote groepen buiten de boot gaan vallen?
Morgen?
Maar de mensen aan mijn tafel bleken niet echt geïnteresseerd in de toekomst van de betaalde arbeid. Zij bleven bezig de arbeidsmarkt van vandaag te repareren. Eigenlijk mag je ook niet anders verwachten als je vooral belanghebbenden en deskundigen bij elkaar zet. Misschien was dat ook wel de bedoeling van de organisatoren van deze conferentie. Een gesprek over morgen op de agenda zetten, om zo oplossingen voor de problemen van vandaag bespreekbaar te maken. Want als je echt deskundigen en belanghebbenden wilt laten nadenken over morgen moet je hen vragen naar overmorgen.
Peter van der Wel © 12016
PS: Stuur deze blog vooral door naar collega’s en vrienden! Kreeg u ’m zelf doorgestuurd? Abonneer u hier gratis
PPS: Wilt u maandelijks als eerste mijn nieuwste blog ontvangen? Geef u hier op voor gratis toezending
