Vorige week heeft de Tweede Kamer een motie aangenomen om de kolencentrales versneld te sluiten. Een mooi initiatief aan de vooravond van de grote klimaattop in Parijs. Een goede eerste stap, maar er is veel meer mogelijk en nodig. En eigenlijk is het heel vreemd dat dit niet gebeurt. Bijna iedereen, werknemers, ondernemers, burgers, consumenten, politici en militairen hebben groot voordeel bij een snelle verduurzaming van onze energievoorziening. Waar blijft deze win-win-win coalitie?
Volgens het Internationaal Monetair Fonds (IMF) subsidiëren overheden de fossiele brandstoffen wereldwijd jaarlijks met een bedrag van 5.300 miljard dollar. Dat is pakweg 10 miljoen dollar per minuut! Het IMF noemt dit zelf ‘schokkend’ en wijst erop dat dit bedrag hoger ligt dan de totale wereldwijde overheidsuitgaven voor bijvoorbeeld gezondheidszorg.
De situatie in ons land is niet veel anders. Al in 2012 berekenden de milieuorganisaties dat Nederland fossiele brandstoffen jaarlijks voor 6,5 miljard euro subsidieert, tegenover slechts 1,5 miljard voor duurzame energie. Stel nu eens dat we die subsidiestroom omdraaien?
De EU importeert jaarlijks voor vele honderden miljarden euro’s aan olie en gas vanuit Rusland en het Midden Oosten. Daarmee stroomt er een enorme hoeveelheid Europees kapitaal naar staten die dit geld toevoegen aan hun vaak toch al enorme reserves. Of ze gebruiken het voor doeleinden die niet bepaald in ons voordeel zijn. Zo is de Russische president Poetin mede dankzij de Russische olie- en gasbaten in staat zijn land weer op de kaart te zetten als militaire grootmacht. Die honderden miljarden euro’s zouden we veel beter kunnen inzetten om onze eigen economie te stimuleren en te verduurzamen.
Er is een brede coalitie mogelijk van partijen die belang hebben bij de omslag van fossiel naar duurzaam. Allereerst de werknemers en hun vakbonden. De productie van windmolens, zonnepanelen, bio-energie installaties, isolatiematerialen et cetera levert veel nieuwe banen op in tal van sectoren. Denk aan het aanleggen en onderhouden van zonne- en windinstallaties en het beter isoleren van huizen en gebouwen. Het bedrijfsleven kan daardoor rekenen op een enorme groei-impuls. Voor de agrarische sector valt potentieel veel winst te behalen met de productie van biobrandstoffen en het beschikbaar stellen van land voor zonne-parken en windmolens. Militairen en politici zijn de volgende partij. Zij hebben belang bij het verminderen van de destabiliserende invloed van staten zoals Iran en Saoedi-Arabië en van het terugdringen van de afhankelijkheid van Rusland voor olie en gas. Vanzelfsprekend is ook de milieubeweging een natuurlijke partner in deze coalitie. Vrijwel iedereen heeft direct voordeel van het terugdringen van de energie-import.
Waarom komt deze brede coalitie nog niet tot stand? Natuurlijk zullen de producenten van en handelaren in olie en aardgas zullen niet blij zijn. Maar die hebben het toch niet voor het zeggen in Nederland? Zo is een ruime meerderheid van de bevolking ervoor om snel los te komen van onze aardolieverslaving en een duurzame energieopwekking te bereiken.
Natuurlijk zal er in eerste instantie geld moeten worden vrijgemaakt om te investeren in energiebesparing en alternatieve energieopwekking. Dat kan door een tijdelijke verhoging van de belastingen (liefst op het gebruik van fossiele brandstoffen) of het verhogen van de staatsschuld. Dat laatste is momenteel niet echt probleem. De rente is momenteel – en waarschijnlijk nog jarenlang- historisch laag, waardoor de staat vrijwel kosteloos kan lenen om te investeren. Die investeringen verdienen zichzelf snel terug. Want duurzame energie is na deze eenmalige investering voortaan spotgoedkoop. De zon schijnt zoals bekend gratis en de wind waait ook voor niets. Dit in tegenstelling tot fossiele brandstof. Die moet je jaar in jaar uit opnieuw aanschaffen. Dit biedt ook ruimte voor andere financieringsmogelijkheden. Denk aan leaseconstructies te betalen uit de toekomstige besparingen.
Tijd dus voor een omslag. We worden onafhankelijker van de import van fossiele brandstoffen, geven een enorme groei-impuls aan de economie en creëren een duurzame economie die ons tot in lengte van jaren welvaart en voorspoed zal bezorgen. Zo hebben we een groene oplossing voor een heleboel crises tegelijk, waar iedereen wel bij vaart. De enige vraag waarop we nog een antwoord nodig hebben is: ,,Wie brengt de hiervoor beschreven coalitie van belanghebbenden bij elkaar? ‘’
Peter van der Wel & Hans Gertsen © 12015
PS: Stuur deze blog vooral door naar collega’s en vrienden! Kreeg u ’m zelf doorgestuurd? Abonneer u hier gratis
PPS: Wilt u maandelijks als eerste mijn nieuwste blog ontvangen? Geef u hier op voor gratis toezending