De laatste tijd lees je wel vaker in het nieuws dat de economische groei in de VS hoger ligt dan in Europa. Sommigen waarschuwen dat Europa steeds verder ‘achterloopt’. Maar is dat echt zo? Als we iets verder kijken dan alleen de cijfers van het bruto binnenlands product (BBP), krijgen we een heel ander, genuanceerder beeld. Want hoewel BBP een populaire maatstaf is, vertelt het lang niet alles over de werkelijke levensstandaard.
BBP versus Koopkrachtpariteit: Een eerlijkere vergelijking
Een belangrijke fout die vaak wordt gemaakt, is het gebruik van BBP tegen marktprijzen. Dat cijfer laat zien wat een land kan importeren, maar houdt geen rekening met wat mensen in hun eigen land daadwerkelijk kunnen kopen. Hier komt koopkrachtpariteit (PPP) om de hoek kijken. Dit corrigeert voor lokale prijzen en geeft een veel eerlijker beeld.
In Europa zijn veel basisbehoeften goedkoper dan in de VS. Denk aan huisvesting, gezondheidszorg en vervoer. Als je rekening houdt met PPP, liggen de verschillen in levensstandaard tussen de VS en de EU ineens veel dichter bij elkaar. Het hogere BBP in de VS betekent dus niet automatisch dat Amerikanen rijker zijn dan Europeanen.
Wat de cijfers niet vertellen: levenskwaliteit
In veel opzichten heeft Europa zelfs een voorsprong op de VS, namelijk als het gaat om levenskwaliteit. Zo zijn moordcijfers en geweldmisdrijven in Europa aanzienlijk lager. Op dit moment zit 1 op elke 35 Amerikaanse volwassenen achter de tralies, is vrij op erewoord of is voorwaardelijk vrij. Daarnaast genieten Europeanen gemiddeld van een hogere levensverwachting en betere gezondheidszorg. Verder zijn Europese steden veel mensvriendelijker. Goede fietspaden, wandelvriendelijke wijken en efficiënt openbaar vervoer maken het dagelijks leven aangenamer. En laten we de balans tussen werk en privé niet vergeten: met kortere werkweken en meer vakantiedagen genieten Europeanen van veel meer vrije tijd.
De keerzijde van de Amerikaanse droom
Natuurlijk scoort de VS op sommige punten beter, zoals hogere salarissen. Maar deze welvaart is extreem ongelijk verdeeld. De inkomensongelijkheid in de VS behoort tot de hoogste van de ontwikkelde wereld. Grote delen van de bevolking leven in armoede, en een sociaal vangnet ontbreekt vaak. Schokkend genoeg leeft ongeveer 12% van de Amerikaanse bevolking onder de armoedegrens, wat neerkomt op tientallen miljoenen mensen.
In veel opzichten is de VS te vergelijken met een ontwikkelingsland. De infrastructuur – van wegen tot openbare voorzieningen – is zwaar verouderd, en de overheid is uitgekleed ten nadele van de gewone burger. Gezondheidszorg is voor velen onbetaalbaar, en sociale zekerheden zijn minimaal. Deze problemen worden in het BBP niet weerspiegeld, maar zijn een harde realiteit voor miljoenen Amerikanen.
Een breder perspectief
De vraag of Europa achterloopt op de VS hangt dus af van wat je belangrijk vindt. Gaat het om pure economische groei, dan lijkt de VS misschien voorop te lopen. Maar kijk je naar veiligheid, gezondheid, sociale gelijkheid en levenskwaliteit, dan heeft Europa meer te bieden. BBP-cijfers zijn maar een deel van het verhaal. Het is tijd dat we verder kijken dan alleen de economie en oog hebben voor wat mensen écht gelukkig maakt.
American dream glows,
Europe walks the steady path,
Both shine, yet in contrast.
Peter van der Wel (12024)
PS: Stuur deze blog vooral door naar collega’s en vrienden! Kreeg u ’m zelf doorgestuurd? Abonneer u hier gratis
PPS: Reacties zijn welkom. U kunt ze mailen naar mijn mailadres.
PPPS: deze blog is net als de illustratie vervaardigd met ondersteuning van AI
