Er gebeurt van alles in de wereld. Oude machtsverhoudingen wankelen, grote leiders maken onvoorspelbare sprongen, en nieuwe technologie dendert op ons af als een hogesnelheidstrein zonder remmen. Chaos? Misschien. Maar laten we eerlijk zijn: wanneer er aan de boom wordt geschud, weet je nooit welke vruchten er gaan vallen.
Neem de Verenigde Staten. Vroeger dé grote broer van het Westen, nu een land waar buitenlandse politiek steeds vaker wordt bepaald door binnenlandse verkiezingsdrama’s. NAVO-besluiten? Die worden in Washington niet altijd even serieus genomen. En terwijl wij in Europa ons zorgen maken over Poetin, heeft Amerika opeens heel andere prioriteiten.
En Poetin zelf? Die hoopte op een verdeeld Westen en een zwak Europa. Verrassing! In plaats daarvan staan Europese landen meer op één lijn dan ooit. Opeens moeten we niet langer afwachten wat Washington doet, maar zelf nadenken over onze plek in de wereld.
Europa: Van Speelbal naar Speler
Misschien is dit hét moment. Europa, dat jarenlang vooral volgde, kan eindelijk laten zien dat het meer is dan een verzameling bureaucraten met te veel regeltjes. De Russische agressie heeft ons wakker geschud: willen we serieus genomen worden op het wereldtoneel, dan moeten we als één blok opereren. Geen speelbal meer van Amerikaanse presidenten of Chinese handelsbelangen, maar een onafhankelijke macht die zelf de koers bepaalt.
En China? Die kijkt toe hoe het Westen worstelt met zichzelf. Maar een sterker Europa betekent dat Beijing zich niet zomaar kan opstellen als de enige serieuze machtsfactor tegenover Amerika. De wereldbalans is in beweging, en dat betekent kansen.
AI: De Grote Gamechanger
En dan is er nog een ander fenomeen dat alles op z’n kop zet: kunstmatige intelligentie.
AI is geen sciencefiction meer – het is hier, en het verandert alles. Politiek, economie, macht: de spelregels worden herschreven. Waar landen vroeger afhankelijk waren van olie, gas en grondstoffen, draait het nu om data en slimme algoritmes. En dat betekent dat Europa een kans heeft.
Want waarom zouden we wachten op de Amerikaanse techreuzen of de Chinese staats-AI? Waarom laten we ons de wet voorschrijven door bedrijven met een omzet groter dan sommige landen? AI kan óók een gelijkmaker zijn. Een tool die de economie eerlijker maakt, die burgers een stem geeft, die innovatie toegankelijk maakt voor iedereen – als we het slim aanpakken.
Denk aan een Europa waarin AI er niet is om de winst te maximaliseren, maar ook helpt om beleid transparanter te maken, beslissingen objectiever te onderbouwen en kleine ondernemers toegang te geven tot technologie die voorheen alleen voor de elite beschikbaar was. Niet een wereld waarin AI de macht centraliseert, maar een waarin het kansen juist verspreidt.
Van Verwarring naar Vooruitgang
De grote vraag is niet: “Wie kunnen we nog vertrouwen?” De vraag is: “Hoe gebruiken we deze situatie om sterker te worden?”
Ja, de wereld is in beweging. Maar beweging betekent niet per definitie achteruitgang. Dit is hét moment om als Europa onze eigen rol te bepalen. Om AI niet als bedreiging, maar als kans te zien. Om niet langer af te wachten wat anderen doen, maar zelf te bouwen aan een eerlijke, sterke en slimme toekomst.
Ëén van de lessen van de futurologie is dat Chaos geen eindpunt is, het is de resetknop die nodig is om vooruit te komen. De kunst is om niet vast te houden aan het oude, maar mee te bewegen met de verandering en de nieuwe mogelijkheden te grijpen.
Oude werelden vallen,
storm blaast de weg vrij,
het nieuwe bloeit op.
Peter van der Wel (12025)
Leer toekomstgericht denken in de Masterclass Toekomstverkennen
Wil je zelf concreet aan de slag met toekomstverkennen? Binnenkort geef ik weer een Masterclass Toekomstverkennen. Daar leer je hoe je trends analyseert, scenario’s ontwikkelt en strategische keuzes maakt die je organisatie toekomstbestendig maken. Klik hier voor meer info
PS: Ben je het eens met de boodschap van deze blog? Post hem op de socials en/of stuur hem door naar een collega of vriend waarvan je denkt dat ze hem ook interessant zullen vinden! Kreeg je ’m zelf doorgestuurd? Abonneer je hier gratis op nieuwe blogs.
PPS: Reacties zijn welkom. Je kunt ze mailen naar mijn mailadres.
