De boodschap in dit artikel is niet populair maar wel belangrijk. Wij menen dat de privacy-discussie te eenzijdig is geworden.
We leven nu in een wereld waarin één individu in staat is om heel veel mensen te doden. Maar dat is nog maar het begin. Straks bijvoorbeeld kan één mens (of een groepje mensen) een kwaadaardig virus of bacterie of ander micro-organisme maken, dat niet meer te bestrijden is en zo de hele (of de halve, maar dat is al erg genoeg) mensheid uitroeien. Daarvoor kan hij of zij verschillende motieven hebben. Bijvoorbeeld omdat hij of zij meent dat de rest van de schepping beter af is zonder mensheid, of gewoon vanuit platte commerciële overwegingen (chantage) of vanuit staatspolitieke overwegingen en dat hoeft niet eens een ‘schurkenstaat’ te zijn. Of vanuit andere ideologische of terroristische overwegingen.
technologie steeds goedkoper en eenvoudiger
Misschien is dat nu nog niet mogelijk, maar de technologie voor het maken van biologische wapens wordt steeds goedkoper en eenvoudiger. Met eenvoudige standaardapparatuur is het nu al mogelijk om een gemanipuleerd virus of bacterie te maken. Onschadelijke bacteriën kunnen zo in moordenaars worden veranderd, immuun voor alle bekende antibiotica. En stel je dan eens voor dat die persoon of die groep of dat land inderdaad zo’n micro-organisme maakt en deze dan loslaat op de rest van de mensheid. Bijvoorbeeld door op Schiphol passagiers te besmetten met een dodelijke ziekte met een incubatietijd van maanden, die vervolgens naar alle uithoeken van de aarde gaan.
Een samenleving waarin één individu of één kleine groep heel veel mensen kan uitmoorden, houdt niet lang stand. En helaas onder de vele miljarden mensen op aarde zullen er altijd wel individuen te vinden zijn, die de hele of halve mensheid (desnoods inclusief zichzelf) zouden willen vernietigen.
De kennis over genetische manipulatie en de bijbehorende apparatuur kunnen we niet verbieden. Wat kunnen we dan nog wel doen? We kunnen bijvoorbeeld wel in de gaten houden welke groepen of welke individuen interesse hebben in gemodificeerde ziekteverwekkers, kweekapparatuur en kennis op deze gebieden. Dat is wat inlichtingendiensten doen. En dan gaat het niet alleen om dit soort grote dreigingen. Iedere aanslag, ook een ‘kleine’ aanslag van een ‘lone-wolf’, die dankzij dit speurwerk wordt voorkomen, mogen we als een succes beschouwen.
de verzwegen kosten van privacy
Maar er is nog een tweede reden waarom wij vinden dat privacy-beschermers te eenzijdig uitgaan van een recht op privacy. Wij zijn van mening dat zij ook moeten kunnen uitleggen waarom zij de gemeenschap op hoge kosten jagen. Het koppelen van de gegevens van bijvoorbeeld belastingdienst, werkgever, energiebedrijf, woningbouwcoöperatie en ziekteverzekeraar is nu vanuit privacyoverwegingen verboden Maar als zulke koppelingen wel zouden zijn toegestaan, kunnen al die organisaties veel effectiever en goedkoper werken. Hun dienstverlening kan dan veel beter, ze kunnen veel goedkoper werken, en de kosten van fraude (bijvoorbeeld door illegale onderhuur of fraude met belastingen en uitkeringen) zullen veel lager uitvallen.
Privacy maakt het voor de overheid moeilijk maakt om goede en goedkope diensten te leveren en om wetten te handhaven. Privacybescherming leidt daardoor tot gebrekkige dienstverlening, hoge uitvoeringskosten, gebrekkige wetshandhaving, uitnodigingen tot fraude en als gevolg van dit alles ook nog een gebrek aan vertrouwen in het functioneren van die overheid. Wij vragen van de overheid dat zij wetten en regelingen zo goed en zo goedkoop mogelijk uitvoert, maar verbieden tegelijkertijd ook dat zij daarvoor gebruikmaakt van de beschikbare en benodigde instrumenten. Het is alsof je tegen een kelner zegt, “je moet snel en zonder morsen serveren, maar je mag maar één hand gebruiken en we binden je benen ook nog aan elkaar”.
Maar we zijn er nog niet. Sommige mensen gedragen zich wanneer zij het gevoel hebben onbespied te zijn, niet echt sociaal. Voor u geldt dat natuurlijk niet, maar onderzoek op onderzoek wijst uit dat veel mensen zich heel anders gaan gedragen, wanneer zij zich onbespied wanen. En waar waant men zich vooral onbespied? Juist ja; op het internet. Ook hier zien we de ongewenste effecten van een teveel aan privacy. Denk aan discussies in ‘besloten’ appgroepen en discussiefora. Denk aan pedo-netwerken, aan onverbloemd racisme, aan het verketteren van politieke tegenstanders, het versterken van polarisatie en een haatcultuur.
Het beschermen van privacy kost de samenleving dus heel veel geld, roept asociaal gedrag op en brengt zelfs het voortbestaan van de mensheid in gevaar. We zouden graag zien dat de privacy-beschermers eens uitleggen hoe het recht op privacy zich verhoudt tot deze maatschappelijke kosten en levensgrote gevaren.
(c) Peter van der Wel en Stefan Stroet 2004-2014
PS: Stuur deze blog vooral door naar collega’s en vrienden! Kreeg u ’m zelf doorgestuurd? Abonneer u hier gratis
PPS: Wilt u maandelijks als eerste mijn nieuwste blog ontvangen? Geef u hier op voor gratis toezending
