Zo rond de jaarwisseling worden we weer doodgegooid met voorspellingen voor de komende jaren. En nu met de Covid-pandemie lijkt het nog wel weer erger dan andere jaren. Natuurlijk willen we allemaal weten wat ons te wachten staat in het post-corona tijdperk. Heel vaak worden in deze voorspellingen allerlei trends beschreven. Welke trends zullen doorzetten? Welke trends zullen nu voorbij zijn? Wat zijn de mogelijke nieuwe trends? Ik heb al vaker geschreven over het gevaar van zulke trendbeschrijvingen. Hoewel professionele toekomstverkenners ook trends onderzoeken om de ontwikkelingen te begrijpen, te analyseren en te voorspellen, zet het kijken naar trends je al snel op het verkeerde been.
problemen met trends
Want trends:
- zijn niet meer dan een weerspiegeling van het verleden, ze zijn immers gebaseerd op gegevens uit het verleden;
- vereenvoudigen deze gegevens, waarbij de interpretatie onderhevig is aan allerlei menselijke (denk)fouten;
- zijn losstaand, lineair en incidenteel, niet systemisch (we volgen enkele draden en niet hoe ze met elkaar verweven zijn of hoe ze elkaar beïnvloeden in het heden en in de toekomst);
- houden geen rekening met de onbedoelde en onverwachte gevolgen van de trend zelf;
- houden geen rekening met wildcards en andere onvoorspelbare gebeurtenissen;
- zijn onbetrouwbaarder naarmate we verder in de toekomst kijken;
- stimuleren het extrapoleren van het verleden naar de toekomst (terwijl we juist nieuwe visies en nieuw denken nodig hebben);
- zijn meestal ongelijksoortig (groot en klein, belangrijk en onbelangrijk, kortlopend of juist heel lang lopend lopen vaak door elkaar heen);
- richten zich al snel op de makkelijk meetbare economische en technologische aspecten van veranderingen en laten te vaak andere kritische aspecten van een systeem buiten beeld, zoals de dreigende klimaatcatastrofe;
- leggen vaak de nadruk op toevallige of modieuze verschijnselen in plaats van op een echte analyse van de situatie.
verwarring en ruis
Omdat er zoveel trendvoorspellingen zijn, is het moeilijk om te bepalen welke nu echt relevant zijn en aandacht verdienen. Als gevolg daarvan kan, wat echt relevant is, verloren gaan in de ruis. Uit alle duizenden voorspellingen zullen er zeker een aantal uitkomen. Maar zijn dit dan de meest belangrijke? De media staan nu bijvoorbeeld vol met voorspellingen over de te verwachten economische gevolgen van de Covid pandemie, maar het zou mij niet verbazen als de wereldwijde klimaatcatastrofe binnenkort alle andere zorgen zal overstijgen. Ik denk dat er maar drie trends zijn die er echt toe doen. Al het andere is slechts afleiding.
de drie trends die er echt toe doen
- klimaatverandering en de ravage die dit zal aanrichten;
- de strijd voor een gelijke, rechtvaardige en democratische samenleving;
- het gebruik van kunstmatige intelligentie.
Deze drie megatrends zullen bepalen wat het betekent om mens te zijn, hoe we ons tot elkaar verhouden en of we deze eeuw wel of niet overleven. Hoewel andere trends op korte termijn misschien interessanter zijn om over te schrijven, zijn het deze drie trends die ons leven de komende jaren zullen domineren en vorm zullen geven.
© Peter van der Wel (12021)
PS: Interessant? Stuur deze blog dan vooral door een collega of vriend! Kreeg u ’m zelf doorgestuurd? Abonneer u hier gratis
PPS: Wilt u maandelijks als eerste mijn nieuwste blog ontvangen? Geef u hier op voor gratis toezending
PPPS: elders op mijn website (bij blogs futurologie) ben ik begonnen aan een mini cursus futurologie. Daar vindt u veel meer over dit onderwerp.
