De versnellende versnelling in de informatietechnologie van de afgelopen 50 jaar begint nu ook door te sijpelen naar de rest van de samenleving. Het begon met computers en andere informatietechnologie, maar we zien het nu overal om ons heen. In de gezondheidszorg, de voedselproductie, de financiële diensten en ga zo maar door.
Dat heeft ons een ongelofelijke groei in onze welvaart gebracht, niet alleen in Europa maar geleidelijk aan in steeds grotere delen van de wereld. But we ain’t seen nothing yet, zoals de Amerikanen dit zo mooi kunnen zeggen. Die toegenomen welvaart valt nog in het niet bij wat ons de komende 20 jaar nog te wachten staat. Maar…. en nu komt de grote maar, het is lang niet zeker dat wij als mensheid die grote sprong voorwaarts zullen gaan maken.
Tweesprong
Naar mijn mening staan wij als mensheid op dit moment op een tweesprong. Wij kunnen de komende decennia een grote sprong voorwaarts maken met voedsel voor iedereen op aarde. Goed onderwijs, goede gezondheidszorg, goede rechtspraak en vrede en voorspoed. of we kunnen in een neerwaartse spiraal terecht komen van elkaar uitlokkende en elkaar versterkende rampen. Ineenstortende ecosystemen, terroristische aanslagen, falende natiestaten, groeiende vreemdelingenhaat, massale volksverhuizingen, groeiende criminaliteit, religieus fanatisme, epidemieën met onbeheersbare virussen en bacteriën, wetenschappelijke ontsporingen, economische crises en oorlogen om schaarser wordende grondstoffen.
Tussenweg onbegaanbaar
Een tussenweg bestaat niet meer doordat deze rampen en ontsporingen zich niet meer aan landsgrenzen houden. En nog erger het ene probleem lokt steeds meer de anderen uit. Door de globalisering zullen deze problemen dan ook naar de nu nog relatief rijke en veilige gebieden op aarde verspreiden. Vluchtelingen, criminaliteit, terrorisme en enge ziekten houden zich steeds minder aan landsgrenzen. Om van de klimaatproblemen nog te zwijgen. Daarom is – naast de verdere technologische ontwikkeling – de politieke wil tot internationale samenwerking cruciaal. Nieuwe technische toepassingen kunnen de mensheid voorzien van nieuwe (nu nog ondenkbare) hulpbronnen en welvaart of – als we elkaar de tent blijven uitvechten – terugstorten in de middeleeuwen.
Ontstaan wereldgemeenschap
Het hoopvolle perspectief is dan de overgang naar een mondiale beschaving met vergaande internationale samenwerking. En inderdaad; we zien al iets van een mondiaal bewustzijn en een wereldgemeenschap ontstaan. Tegenwoordig is het door televisie, telefoon en vooral internet mogelijk om, zonder in levende lijve naar andere continenten of landen af te reizen, toch ‘in real time’ contact te hebben met onze medeaardbewoners. Dit heeft geleid tot de eerste stappen in de richting van een mondiale beschaving, met mondiale organisaties en een mondiale ethiek. Een wereldgemeenschap met een besef van wederzijdse verbondenheid en afhankelijkheid en een gemeenschappelijke toekomst.
Toenemende spanningen
Maar tegelijkertijd zien we de spanningen op verschillende plaatsen oplopen en verhardt zich de strijd. Denk aan de strijd in het Midden-Oosten, spanningen op verschillende plaatsen rondom godsdiensten en cultuur en spanningen om de schaarse natuurlijke hulpbronnen. Afghanistan of welke andere brandhaard dan ook, ligt tegenwoordig bij wijze van spreken om de hoek.
Paradijs of hel
Daarom staan wij nu voor het belangrijkste moment in de geschiedenis van de mensheid. We kunnen nu die grote sprong voorwaarts maken naar een echte mondiale beschaving, of we vallen met zijn allen terug door een combinatie van rampen. Het is het paradijs of de hel.
Doormodderen kan niet meer
De tussenweg, ‘gewoon doormodderen’, is niet langer begaanbaar. Niet alleen doordat de wetenschappelijke ontwikkelingen steeds sneller verlopen, maar vooral doordat de verschillende machtsblokken en invloedssferen elkaar steeds meer zijn gaan raken. We hebben misschien nog even tijd, maar ruimte voor een minder drastisch scenario is er niet meer. Misschien kunnen we nog enkele jaren langzaam doormodderen op de weg omhoog, maar voor hetzelfde geld glijden we morgen al met z’n allen de afgrond in omlaag. Dan volgt nu de cruciale vraag: wat kunt u doen?
Meer middelen dan u denkt
Ieder mens heeft veel meer mogelijkheden dan hij of zij denkt om deze ontwikkelingen te beïnvloeden. In mijn boek ‘Impact: hoe je meer invloed kunt hebben op de toekomst’ beschrijf ik samen met de journalist Stefan Stroet, 10 instrumenten die iedereen ten dienste staan. Variërend van ‘gewoon het goede voorbeeld geven’ tot aan ‘burgerlijke ongehoorzaamheid’.
© Peter van der Wel (12016)
PS: Stuur deze blog vooral door naar collega’s en vrienden! Kreeg u ’m zelf doorgestuurd? Abonneer u hier gratis
PPS: Wilt u maandelijks als eerste mijn nieuwste blog ontvangen? Geef u hier op voor gratis toezending
