Een van de belangrijkste begrippen in de economie – maar ook daarbuiten – is het Nationaal Product. Heel veel wordt afgemeten aan de hoogte van het Nationaal Product. Welvaart, werkgelegenheid, belastingdruk, noem maar op. Maar hoe berekenen we de hoogte van het Nationaal Product? Vreemd genoeg houden economen bij het berekenen van het Nationaal Product …
“Het is eenvoudiger om je het einde van de wereld voor te stellen dan het einde van het kapitalisme”. Deze uitspraak las ik vorig jaar voor het eerst, maar de laatste maanden kom ik deze steeds vaker tegen. Er zit wel iets in deze uitspraak. Wat kan er nog komen na het kapitalisme? Chinees staatskapitalisme? …
Onlangs herlas ik het boek Revolutionaire Rijkdom van de visionaire futurologen Alvin en Heidi Toffler. Alweer enkele jaren oud, maar zeker niet gedateerd. Zij onderscheiden drie golven van technologische ontwikkeling die ieder vragen om andere instituties, zoals onderwijs, politiek en arbeidsmarkt. De eerste golf was die van de natuurlijke producten, de tweede golf van industriële …
Deskundigen voorspellen dat rond 2035 door automatisering en digitalisering meer dan 40% van alle bestaande banen verloren zal zijn gegaan. Dat heeft geleid tot utopische vergezichten van een toekomst waarin niemand meer hoeft te werken. Omgekeerd ook tot duistere visioenen van een wereld waarin een onderklasse structureel tot werkloosheid zal zijn gedoemd. De werkelijkheid zal …
4 toekomstscenario’s voor de economie en waar is de politiek? (2019) Lees verder »
Anders dan veel mensen verwacht ik dat onze kinderen het beter zullen krijgen dan wij het nu hebben. Trouwens ook wij zullen het in de toekomst veel beter krijgen dan we het nu hebben. Als we het althans een beetje slim aanpakken. Dat heeft alles te maken met de informatierevolutie waar we nu in zitten. …
Van Bruto Nationaal Product naar Netto Mondiaal Geluk (2019) Lees verder »
Betaalt het zich terug om schaarse tijd en energie te stoppen in toekomstonderzoek? René Rohrbeck van de Universiteit van Aarhus (Denemarken) heeft daar onderzoek naar gedaan. Hij onderzocht samen met zijn team het verschil tussen organisaties die zich bewust voorbereiden op de toekomst en organisaties die dat niet doen. Doen toekomstgerichte organisaties het beter dan …
Toekomstgerichte organisaties doen het beter (2019) Lees verder »
Digitalisering levert dalende productiekosten op. Dankzij digitalisering kunnen we met steeds minder input van arbeid, grondstoffen en energie, steeds meer output in de vorm van steeds betere en steeds goedkopere producten leveren. Dat geldt voor alle sectoren die gedigitaliseerd raken. Van ziekenhuizen tot telefoonmaatschappijen en van maakindustrie tot transport. Welvaartsgroei ongelijk verdeeld Minder input van arbeid, betekent …
Wat zal er gebeuren als we binnenkort beschikken over: Onbeperkte goedkope schone energie? Massaal zelfsturende elektrische auto’s? Dagelijkse boodschappen uit de 3D printer? Medische toepassingen waardoor we langer en gezonder blijven leven? En het mooist van alles, wat betekent het als al dit moois ook nog eens tegen steeds lagere kosten beschikbaar komt? Nieuwe kansen …
In de jaren 30 van de vorige eeuw voorspelde de grote econoom Keynes dat we in het jaar 2030 nog maar 2 dagen per week zouden hoeven te werken. Sindsdien is heel veel van ons werk inderdaad weggeautomatiseerd. Maar waarom werken we dan nog steeds zo lang en zo hard? De voor de hand liggende …
We leven in de participatiemaatschappij, waarin iedereen mee mag, nee, mee moet doen. Iedereen man, vrouw, mensen met beperkingen, sociaal zwakkeren, langdurig werklozen, zelfs ouderen moeten langer mee blijven doen. Dat vraagt om de inzet van een ieder, dat vraagt om solidariteit en mantelzorg en dat vraagt om de inzet van nieuwe technologie, zoals de …
Onlangs was ik als futuroloog uitgenodigd op een werkconferentie over de ‘arbeidsmarkt van morgen’. Meer dan 100 personen afkomstig uit vrijwel alle organisaties die er op de een of andere manier toe doen als we denken aan de arbeidsmarkt waren bijeen gekomen om met elkaar te spreken over de arbeidsmarkt van morgen. Het begon met …
Langzamerhand zijn we in de situatie gekomen dat we ons moeten gaan bezighouden met de juridische status van computerprogramma’s. We zijn in staat om software te ontwikkelen die een grote mate van zelfstandigheid heeft bij het verrichten van handelingen. Denk aan software die automatisch bekeuringen uitdeelt, vliegtuigen bestuurt, aandelen koopt en verkoopt, auto’s bestuurt of …
In opdracht van de recruitmentorganisatie Hays ontwikkelde ik samen met collega Freija van Duijne onderstaande toekomstschets van de arbeidsmarkt voor Engineering & Technology in 2030. Deze schets vormde de basis van een onderzoek dat Hays begin 2015 uitvoerde. Soortgelijke toekomstschetsen ontwikkelden wij ook voor de sectoren Oil & Gas en IT. Het volledige onderzoekverslag kunt u hier …
Futurologen hebben een groot vermogen om ‘out of the box’ te denken. Ze zien bijvoorbeeld hoe de kosten van veel producten en diensten de afgelopen decennia fors gedaald zijn door de technologische ontwikkeling. Die ontwikkeling gaat door en versnelt zich steeds verder, zo menen sommigen. In wat voor heerlijke wereld komen we terecht als veel essentiële …
gaat technisch socialisme de wereld redden? (2016) Lees verder »
We kennen allemaal de Wet van Moore. Iedere 18 maanden (of iedere 2 jaar in andere varianten) zou het aantal transistors op een computerchip verdubbelen. Moore deed deze uitspraak in 1965 en dacht dat dit zeker 10 jaar zou gelden. We zijn intussen 55 jaar verder en nog steeds blijken computers steeds sneller te worden. …
In mijn presentaties heb ik het wel eens over “verbeterde” zintuigen. Verbeterde ogen bijvoorbeeld waarmee je in het donker kunt zien of op grote afstand kunt scherpstellen. Of verbeterde oren waarmee je beter kunt horen dan met je ‘oude’ oren. Naar de audicien De laatste maanden merk ik, dat ik in drukke omgevingen, in een …
We kennen allemaal de robots. Maar kent u ook de bots al? Bots zijn een soort intelligente digitale assistenten waarmee we in de nabije toekomst steeds meer zullen gaan samenwerken. Ze zullen artsen gaan assisteren bij het stellen van diagnoses en het vinden van de beste therapie, ze zullen leraren ondersteunen bij het lesgeven en …
De komende 20 jaar zal bijna de helft van al het bestaande werk worden weg geautomatiseerd, zeggen de deskundigen. Dat betekent nogal wat. Gelukkig blijft er ook nog wel werk bestaan. Complexe handarbeid bijvoorbeeld blijft wel bestaan. Denk aan het werk van kappers, koks, tandartsen, klusjesmannen, hoveniers etc. In die sectoren zal er waarschijnlijk niet zo heel veel veranderen. Nieuw soort werk Ook in de kennisintensieve dienstensector …
Robotisering en de angst voor de duivel (2016) Lees verder »
Architecten hebben iets voor op ons futurologen. Zij creëren zelf de toekomst. Wat zij ontwerpen en bouwen, blijft meestal heel lang bestaan. Zo geven ze vorm aan, faciliteren of frustreren ze het gedrag van mensen tot ver in de toekomst, lang nadat de hypotheek is afgelost en zij zelf misschien al lang dood en begraven …
De digitalisering en automatisering van beroepen gaat ook de wereld van de farmacie niet voorbij. In deze column schets ik drie ontwikkelingen die de komende jaren zeer grote gevolgen gaan krijgen voor de apothekers en de gehele farmaceutische industrie: ‘plant on a chip’, ‘lab on a chip’ en Big Data. In de nabije toekomst, ik …
Morgen gaan mijn vrouw en ik op reis. Vorige week hebben we twee tripjes geboekt. Morgenochtend gaan we eerst naar de grotten van Lascaux. Kijken hoe daar de grotschilderingen zijn van 30.000 jaar geleden en ’s middags gaan we als een soort contrast een tochtje maken naar de Niagara watervallen. Van vrienden die er vorig jaar …
In deze blog wil ik het nog eens met u hebben over technologische werkloosheid. In eerdere blogs heb ik al beschreven hoe door de snelle ontwikkelingen op het gebied van de kunstmatige intelligentie en robotisering de komende jaren wellicht heel veel banen zullen verdwijnen. Grote delen van het werk van artsen en vrachtwagenchauffeurs en van …
Richard Buckminster Fuller (1895-1983) was een Amerikaanse autodidact en wereldverbeteraar. Hij heeft een groot aantal zeer interessante uitvindingen gedaan. Vooral omdat hij alles heel onconventioneel aanpakte. Zijn bekendste uitvinding is wellicht de geodetische koepel, een bouwwerk dat uitzonderlijk licht en stevig is. Maar Buckminster Fuller heeft zich beziggehouden met van alles en nog wat. Van …
Mensen vragen mij wel eens, hoe ik mijn verhaal over duurzaam leven, ontspullen, en de tijd nemen voor jezelf en voor de ander, kan combineren met het feit dat ik zelf bepaald niet arm ben. Althans dat ben ik dan in de ogen van veel anderen. En natuurlijk ben ik ook rijk. Erg rijk zelfs. …
Al jaren proberen de centrale banken de inflatie omhoog te krijgen tot 2% op jaarbasis. Tevergeefs. Ondanks biljoenen aan monetaire geldschepping wil dat maar niet lukken. Dat is volledig in strijd met de bekende economische theorie. Economen staan voor een raadsel. Logische verklaring Als futuroloog, die ooit ook nog eens economie studeerde, zie ik echter …
waarom de inflatie maar niet omhoog wil (2019) Lees verder »
Vorige week heeft de Tweede Kamer een motie aangenomen om de kolencentrales versneld te sluiten. Een mooi initiatief aan de vooravond van de grote klimaattop in Parijs. Een goede eerste stap, maar er is veel meer mogelijk en nodig. En eigenlijk is het heel vreemd dat dit niet gebeurt. Bijna iedereen, werknemers, ondernemers, burgers, consumenten, …
Tijd voor een brede coalitie voor duurzame energie (2015) Lees verder »
Bij mijn lezingen over “Economie voor Wereldverbeteraars” krijg ik regelmatig de vraag: “ja maar wat kan ik nou doen om de wereld te helpen verbeteren?” Mijn antwoord is dan dat ieder van ons over veel meer mogelijkheden beschikt dan wij zelf vaak denken. In de loop der tijd ben ik tot het volgende rijtje van tien …
10 manieren waarop jij de wereld kunt verbeteren (2012) Lees verder »
We kennen allemaal de robots uit de sciencefictionfilms en boeken. Daarin lopen en rijden allerlei soorten robots rond. Maar robots zijn al veel normaler dan we vaak denken. In de industrie worden al decennia lang productierobots gebruikt om saaie of juist erg secure werkjes uit te voeren. Er zijn intussen ook al miljoenen huishoudelijke robots …
De boodschap die de massamedia uitzenden is allesbehalve neutraal. Bij de massamedia speelt allereerst een schaaleffect. Grote mediabedrijven hebben meer overlevingskansen, omdat zij kunnen genieten van schaalvoordelen en tegen meestal lagere kosten meer kijkers en lezers trekken en daardoor aantrekkelijker zijn voor reclame. Dit heeft geleid tot een sterke concentratie van de media. De negen …
