futuroloog

Ben Jij een Doem of een Droomdenker?

We denken vaak dat we wel weten hoe de toekomst er ongeveer uit zal gaan zien. Maar hoe consistent is jouw toekomstbeeld eigenlijk? De kans is groot dat je ideeën vol tegenstrijdigheden zitten. Je bent bijvoorbeeld bang voor klimaatverandering, maar verwacht niet dat jij daar echt last van gaat hebben. Herkenbaar? Futurologen hebben dit fenomeen

Ben Jij een Doem of een Droomdenker? Meer lezen »

Van Benzine naar Elektrisch: Hoe Wij Meebewegen op de X-curve van de Innovatie

Als automobilist die jarenlang in een benzineauto heeft gereden, voelde ik me altijd op mijn gemak. Het geruststellende geluid van de motor, het gemak van tanken, en het vertrouwde gevoel van technologie die ik kende. Maar nu sta ik voor een grote verandering. De wereld om me heen verandert snel, en elektrische auto’s zijn niet

Van Benzine naar Elektrisch: Hoe Wij Meebewegen op de X-curve van de Innovatie Meer lezen »

Terugblik vanuit 2035: Hoe een Vriendelijke Revolutie de Wereld Veranderde

In 2035, slechts tien jaar na de start van een ambitieuze mondiale beweging, leven we in een wereld die radicaal anders is dan wat velen zich in 2025 hadden voorgesteld. De revolutie die begon met een simpele maar krachtige boodschap – “Genoeg voor iedereen, niet voor ieders hebzucht” – heeft de wereld fundamenteel veranderd. Wat

Terugblik vanuit 2035: Hoe een Vriendelijke Revolutie de Wereld Veranderde Meer lezen »

De echte oorzaak van de wereldproblemen (en de oplossing daarvoor)

Klimaatverandering, verlies van biodiversiteit, milieuvervuiling, uitputting van natuurlijke hulpbronnen: de problemen zijn bekend. Om nog maar te zwijgen van gewapende conflicten, zelfs oorlogen, extreme armoede en hongersnoden. Maar hoe komt het dat we hier zijn beland? En belangrijker nog: hoe komen we hieruit? Een kleine groep trekt aan de touwtjes De kern van het probleem

De echte oorzaak van de wereldproblemen (en de oplossing daarvoor) Meer lezen »

Apocalypse Now? Deze zes dreigingen kunnen de mensheid vernietigen!

Rampenfilms zoals Don’t Look Up lijken ineens angstaanjagend dichtbij te komen. Een alarmerend Amerikaans rapport legt zes megadreigingen bloot die de hele mensheid kunnen vernietigen. Van kunstmatige intelligentie die de controle overneemt tot vulkanen die complete werelddelen onder lava bedelven. Wat blijkt? Het gevaar groeit, en snel ook. “De risico’s zijn groter dan ooit,” waarschuwen

Apocalypse Now? Deze zes dreigingen kunnen de mensheid vernietigen! Meer lezen »

Bewustzijn en Machines?

De toekomst van kunstmatige intelligentie (AI) lijkt als twee druppels water op een sciencefictionfilm. Maar wat als die toekomst al veel dichterbij is dan we denken? Wetenschappers waarschuwen voor een nieuwe sociale kloof: mensen die AI zien als een geavanceerde verzameling algoritmen, en mensen die ervan overtuigd raken dat deze systemen echt kunnen voelen –

Bewustzijn en Machines? Meer lezen »

Pleidooi tegen copyrights

Ooit, heel lang geleden, vertelden onze voorouders elkaar bij het kampvuur of de open haard verhalen. Zo gaven ze kennis en verhalen door van de ene generatie aan de andere en niemand had het over copyright. Later trokken troubadours langs stad en land om daar hun nieuwtjes en liedjes ten gehore te brengen. Die verhalen

Pleidooi tegen copyrights Meer lezen »

Minder Mensen?

In de jaren ‘70 van de vorige eeuw waren we doodsbang voor overbevolking. Bang dat we niet voldoende voedsel zouden kunnen produceren om iedereen te eten te geven. Volgens sommige voorspellingen zou de wereldbevolking groeien tot meer dan 25 miljard mensen. Dat beeld bestaat nog steeds bij veel mensen. Maar sindsdien is de bevolkingsgroei snel

Minder Mensen? Meer lezen »

Digitalisering en sociale onrust (2017)

Digitalisering levert dalende productiekosten op.  Dankzij digitalisering kunnen we met steeds minder input van arbeid, grondstoffen en energie, steeds meer output in de vorm van steeds betere en steeds goedkopere producten leveren. Dat geldt voor alle sectoren die gedigitaliseerd raken. Van ziekenhuizen tot telefoonmaatschappijen en van maakindustrie tot transport. Welvaartsgroei ongelijk verdeeld Minder input van arbeid, betekent

Digitalisering en sociale onrust (2017) Meer lezen »

Misverstanden over de energietransitie

Maar nu achteraf blijken de kosten van de energietransitie heel erg te zijn meegevallen. Sterker nog; die transitie blijkt vooral veel winst te hebben opgeleverd. Begin jaren 20 kwamen berekeningen van de EU en van de VN, maar ook van commerciële bureaus zoals McKinsey uit op astronomische bedragen die liepen in de triljoenen euro’s. Maar dat was alleen maar rekenwerk. De praktijk bleek achteraf veel gunstiger uit te pakken. Zo werd 80% van de berekende kosten al terugverdiend toen alle subsidies aan fossiel werden verschoven naar duurzame energie. De resterende 20% kon over een aantal jaren worden uitgesmeerd en dat kwam toen uit op ongeveer 1% van het bruto nationaal product.

Misverstanden over de energietransitie Meer lezen »

Positieve kanten van ruimtetoerisme

Nu de eerste ‘burgers’ hun rondjes rond de aarde hebben gedraaid, is er veel kritiek op deze ‘rijkeluis tripjes”. Ik begrijp die kritiek wel, maar toch….. Natuurlijk vind ook ik de gigantische ongelijkheid in de wereld een enorm probleem waar we zo snel mogelijk vanaf moeten. Is het niet uit medemenselijkheid dan wel uit welbegrepen

Positieve kanten van ruimtetoerisme Meer lezen »

Een upgrade van onze economie

Op de arbeidsmarkt concurreren we niet alleen met andere mensen, maar ook met steeds slimmere machines. En die machines worden niet alleen steeds slimmer, maar ook nog eens steeds sneller en goedkoper. Daarom moeten we niet willen concurreren met die machines, want die race verliezen we uiteindelijk toch. We moeten er wel mee leren samenwerken.

Een upgrade van onze economie Meer lezen »

Sociale media en roddel (2010)

Nog niet zo heel lang geleden was de dorpspomp de plek waar de laatste nieuwtjes en roddels werden uitgewisseld. En nog steeds zijn verjaardagsfeestjes, partijtjes en de koffieautomaat belangrijke informatiebronnen. Maar ook hier heeft het internet zaken veranderd. We communiceren steeds vaker via social media, blogs, op discussie sites, internetfora en andere digitale ontmoetingsplekken. Gebruiker

Sociale media en roddel (2010) Meer lezen »

ganzen en onderwijs (2003)

Ganzen en de toekomst van het onderwijs. In Frankrijk mest men ganzen vet. Dat gaat bepaald niet zachtzinnig. De boer duwt een trechter door de strot van de gans en propt daarna met kracht het voer naar binnen. Het gevolg is niet alleen een vette gans, maar ook een onnatuurlijk opgezwollen lever. En dat is

ganzen en onderwijs (2003) Meer lezen »

mijn onderwijs van morgen

We are now at a point where we must educate our children in what no one knew yesterday, and prepare our schools for what no one knows today….       Margaret Mead We zijn het – denk ik – snel met elkaar eens dat ons onderwijs grote problemen kent. Het is te duur, te traag, er is

mijn onderwijs van morgen Meer lezen »

Denkfout: planbureaus suggereren een voorspelbare toekomst

Drie futurologen zetten grote vraagtekens bij de methodiek en de uitkomsten van een zojuist verschenen rapport over de toekomst van Nederland. Het Centraal Planbureau (CPB) en het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) kwamen op 1 december j.l. naar buiten met een gezamenlijke Toekomstverkenning Welvaart en Leefomgeving 2030 – 2050. In deze toekomstverkenning presenteren ze 2

Denkfout: planbureaus suggereren een voorspelbare toekomst Meer lezen »

iedereen doet mee (2014)

We leven in de participatiemaatschappij, waarin iedereen mee mag, nee, mee moet doen. Iedereen man, vrouw, mensen met beperkingen, sociaal zwakkeren, langdurig werklozen, zelfs ouderen moeten langer mee blijven doen. Dat vraagt om de inzet van een ieder, dat vraagt om solidariteit en mantelzorg en dat vraagt om de inzet van nieuwe technologie, zoals de

iedereen doet mee (2014) Meer lezen »

experts zijn (soms) onbetrouwbaar

In een snel veranderende wereld zijn experts onbetrouwbaar (althans als ze beleidsadviezen moeten geven) Daarvoor zijn 3 redenen aan te wijzen. 1-  het zijn mensen 2- ze vormen een groep 3 – het zijn experts Het zijn mensen Zoals alle mensen hebben ook experts last van menselijke denkfouten. De belangrijkste in dit geval is waarschijnlijk

experts zijn (soms) onbetrouwbaar Meer lezen »

Happy Pills?

Waar word je nu echt gelukkig van? De meningen verschillen en voor ieder mens zal dat ook anders zijn. Maar toch tekent er zich een wetenschappelijke consensus af. Uiteindelijk zijn het op een biochemisch niveau chemische stofjes die jou dat geluksgevoel bezorgen. Die maken dat er rillingen van geluk over je rug lopen. Dat je

Happy Pills? Meer lezen »

baan van de toekomst

In opdracht van de recruitmentorganisatie Hays ontwikkelde ik samen met collega Freija van Duijne onderstaande toekomstschets van de arbeidsmarkt voor Engineering & Technology in 2030. Deze schets vormde de basis van een onderzoek dat Hays begin 2015 uitvoerde. Soortgelijke toekomstschetsen ontwikkelden wij ook voor de sectoren Oil & Gas en IT. Het volledige onderzoekverslag kunt u hier

baan van de toekomst Meer lezen »

Technische wetmatigheden (2019)

We kennen allemaal de Wet van Moore. Iedere 18 maanden (of iedere 2 jaar in andere varianten) zou het aantal transistors op een computerchip verdubbelen. Moore deed deze uitspraak in 1965 en dacht dat dit zeker 10 jaar zou gelden. We zijn intussen 55 jaar verder en nog steeds blijken computers steeds sneller te worden.

Technische wetmatigheden (2019) Meer lezen »

bang voor Bots?

We kennen allemaal de robots. Maar kent u ook de bots al? Bots zijn een soort intelligente digitale assistenten waarmee we in de nabije toekomst steeds meer zullen gaan samenwerken. Ze zullen artsen gaan assisteren bij het stellen van diagnoses en het vinden van de beste therapie, ze zullen leraren ondersteunen bij het lesgeven en

bang voor Bots? Meer lezen »

Robotisering en de angst voor de duivel (2016)

De komende 20 jaar zal bijna de helft van al het bestaande werk worden weg geautomatiseerd, zeggen de deskundigen. Dat betekent nogal wat. Gelukkig blijft er ook nog wel werk bestaan. Complexe handarbeid bijvoorbeeld blijft wel bestaan. Denk aan het werk van kappers, koks, tandartsen, klusjesmannen, hoveniers etc. In die sectoren zal er waarschijnlijk niet zo heel veel veranderen. Nieuw soort werk Ook in de kennisintensieve dienstensector

Robotisering en de angst voor de duivel (2016) Meer lezen »

Hoe de sociale media je sturen (2010)

In een groot experiment verdeelde professor Duncan Watts van de Columbia University in New York, 14.000 vrijwilligers in negen groepen. Al die vrijwilligers konden gratis muziek downloaden.  Iedere groep kreeg een eigen website waarop ze naar die muziek konden luisteren, hun mening hierover konden geven en als ze dat wilden konden ze de muziek ook downloaden. Het

Hoe de sociale media je sturen (2010) Meer lezen »

media en politiek (2010)

Uit verschillende onderzoeken blijkt dat ‘beeldvorming in de media’ tegenwoordig een belangrijke, zo niet de belangrijkste factor in ons stemgedrag is. De manier waarop de massamedia tegenwoordig werken, belemmert echter steeds meer het functioneren van de democratie. publieksspektakel De media hebben de politiek bijvoorbeeld tot een publieksspektakel gemaakt. Daarin is het drama commercieel en electoraal

media en politiek (2010) Meer lezen »

media en publieke opinie (2010)

In de moderne westerse samenleving verspreiden de massamedia opvattingen, ideeën, voorkeuren, smaken, kleuren, modes, rages en hypes over de hele wereld. Met de komst van de massamedia ontstond ook de publieke opinie. Vroeger waren de gemeenschappelijke opvattingen waarschijnlijk vrij statisch. Mensen leefden in een kleine compacte gemeenschap en die verschillende gemeenschappen hadden weinig contact met

media en publieke opinie (2010) Meer lezen »

over oude en nieuwe media (2008)

Het internet is geleidelijk aan een steeds belangrijker factor geworden in het verspreiden van ideeën en opvattingen. En het wordt nog steeds belangrijker. Het medialandschap is door internet wezenlijk veranderd. Tot voor kort kenden wij maar twee modellen voor het verspreiden van informatie. Individuele communicatie van mens tot mens, zeg maar de dorpspomp, de koffieautomaat en

over oude en nieuwe media (2008) Meer lezen »

Belasting op Robots? (2017)

In deze blog wil ik het nog eens met u hebben over technologische werkloosheid. In eerdere blogs heb ik al beschreven hoe door de snelle ontwikkelingen op het gebied van de kunstmatige intelligentie en robotisering de komende jaren wellicht heel veel banen zullen verdwijnen. Grote delen van het werk van artsen en vrachtwagenchauffeurs en van

Belasting op Robots? (2017) Meer lezen »

VR voor de reisbranche (2012)

Morgen gaan mijn vrouw en ik op reis. Vorige week hebben we twee tripjes geboekt. Morgenochtend gaan we eerst naar de grotten van Lascaux. Kijken hoe daar de grotschilderingen zijn van 30.000 jaar geleden en ’s middags gaan we als een soort contrast een tochtje maken naar de Niagara watervallen. Van vrienden die er vorig jaar

VR voor de reisbranche (2012) Meer lezen »

dalende en stijgende prijzen (2019)

Jaren proberen de centrale banken de inflatie omhoog te krijgen tot 2% op jaarbasis. Tevergeefs. Ondanks biljoenen aan monetaire geldschepping wil dat maar niet lukken. Dat is volledig in strijd met de bekende economische theorie. Economen staan voor een raadsel. Logische verklaring Als futuroloog, die ooit ook nog eens economie studeerde, zie ik echter wel

dalende en stijgende prijzen (2019) Meer lezen »

verslaafd aan SL? (2008)

In mijn leven heb ik al heel veel genotsmiddelen geprobeerd. Alcohol, tabak, cocaïne, marihuana, lsd, xtc. Maar ik ben nooit verslaafd geraakt aan één van deze drugs. Van tijd tot tijd neem ik nog wel eens een goed glas wijn, of rook ik een jointje en heel soms neem ik een pilletje, maar ik kan

verslaafd aan SL? (2008) Meer lezen »

hoera(help) de robots komen (2012)

We kennen allemaal de robots uit de sciencefictionfilms en boeken. Daarin lopen en rijden allerlei soorten robots rond. Maar robots zijn al veel normaler dan we vaak denken. In de industrie worden al decennia lang productierobots gebruikt om saaie of juist erg secure werkjes uit te voeren. Er zijn intussen ook al miljoenen huishoudelijke robots

hoera(help) de robots komen (2012) Meer lezen »

De verborgen boodschap van de media (2011)

De boodschap die de massamedia uitzenden is allesbehalve neutraal. Bij de massamedia speelt allereerst een schaaleffect. Grote mediabedrijven hebben meer overlevingskansen, omdat zij kunnen genieten van schaalvoordelen en tegen meestal lagere kosten meer kijkers en lezers trekken en daardoor aantrekkelijker zijn voor reclame. Dit heeft geleid tot een sterke concentratie van de media. De negen

De verborgen boodschap van de media (2011) Meer lezen »

De toekomst is meervoud

Als we aan de toekomst denken, stellen we ons meestal een soort verlengstuk van het heden voor. Meer klimaatproblemen, meer robots, minder privacy. Het klinkt logisch, toch? Het is de lijn die vaak wordt getrokken in het nieuws, op TV, en in dikke rapporten van onderzoeksinstituten. Futurologen noemen dit de “standaard toekomst” of de “officiële

De toekomst is meervoud Meer lezen »

zwakke signalen

Elke verandering begint altijd ergens. Achteraf blijkt die eerste verandering vaak de voorbode te zijn geweest van veel grotere veranderingen. Kleine groepen die als eerste experimenteerden met nieuwe zaken. Bedrijven die als eerste met een nieuw product op de markt kwamen. Opiniemakers die als eerste een nieuw standpunt innamen. Etc. Futurologen noemen die voorbodes, ‘zwakke

zwakke signalen Meer lezen »

Bang voor straatverlichting? (2000)

In zijn boek 1984 beschrijft George Orwell een maatschappij waarin de staat (Big Brother) alom aanwezig is. Via ingenieuze afluister- en video-apparatuur, kan deze het gedrag van alle onderdanen volgen en zo nodig bijsturen. 1984 was qua profetie wat te vroeg, maar de huidige ICT-ontwikkelingen beginnen zo onderhand dit soort mogelijkheden te bieden. Het is

Bang voor straatverlichting? (2000) Meer lezen »

Voorspellingen uit 2006

De traditionele televisie kende een beperkte bandbreedte en daarmee een beperkt aantal beschikbare kanalen. Maar via internet zijn er intussen duizenden en duizenden kanalen beschikbaar. En de ontwikkeling gaat verder. Via glasvezel is er een (in principe) vrijwel onbeperkte bandbreedte beschikbaar. Geleidelijk aan komen er steeds meer keuzemogelijkheden beschikbaar, afgestemd op onze persoonlijke voorkeuren. De

Voorspellingen uit 2006 Meer lezen »